میرزااحمد کفایی خراسانیحاج میرزا احمد کفایی خراسانی، از علمای مجاهد ایران در قرن چهاردهم هجری بود. ۱ - معرفی اجمالیوی فرزند آخوند خراسانی، مرجع تقلید شیعه و صاحب کتاب معروف کفایه الاصول بود و از همین رو، فرزندش احمد. به کفایی معروف شد. او در ۱۳۰۰ ق در نجف اشرف به دنیا آمد. ۲ - تحصیلاتاو مکاسب را نزد آیت الله سیدابوالحسن اصفهانی، و رسائل و کفایه را نزد میرزا محمد آقازاده خراسانی، برادر خود فراگرفت و از ۱۳۱۹ ق در مجلس درس پدر خود حاضر شد و به مرحله اجتهاد رسید. ۳ - میرزا احمد در مشهددر ۱۳۲۹ ق که علمای شیعه عراق قصد داشتند به عنوان اعتراض به تجاوزات قوای روس به شمال ایران و اشغال بخش‌هایی از آن به ایران آمده و آنان را از خاک ایران برانند، میرزا احمد این اقدام را به صلاح نمی‌دید، و آن را سبب تشدید اقدامات کینه توزانه روس‌ها می‌دانست. همچنین وی در حیات پدرش به ایران آمد و هنگام درگذشت پدر در ۱۳۲۹ ق در مشهد بود و سپس به عراق بازگشت. ۴ - مقابله با تجاوز انگلیسدر ۱۳۳۶ ق نیز که قیام مذهبی و ضد انگلیسی مردم نجف بر ضد انگلیسی‌ها آغاز شد، میرزا احمد از جمله رهبران مردم انقلابی بود. به نوشته عبدالحسین مجید کفایی، میرزا احمد جزو مشاوران نزدیک میرزا بود و در پیکار بر ضد انگلیسی‌ها، به قدری مؤثری و قاطع بود که سرپرسی کاکس، حاکم کل انگلستان در عراق، هنگام پیشنهاد صلح، یکی از شرایط ترک مخاصمه را تحویل هفده نفر از رهبران انقلاب دانست که از جمله آنان میرزا احمد بود. البته انقلابیون و مردم نجف هرگز او را تحویل ندادند و به همین علت، انگلیسی‌ها چند بار قصد ترور او را کردند که در هر بار ناکام ماندند. یک بار نیز مأموران انگلیس شبانه به خانه‌اش یورش بردند، اما او اندکی قبل از آن از منزل گریخت و شبانه از کربلا به نجف رفت. ظاهراً او غیاباً محاکمه و محکوم گردید، اما به دلیل سیر حوادث، دستگیر و اعدام نشد. ۵ - تشکیل هیأت‌های مذهبیدر زمان پادشاهی رضاشاه (۱۳۰۴-۱۳۲۰) که عزاداری ممنوع بود، وی آشکارا مراسم عزاداری را در مشهد برگزار می‌کرد و پس از عزل و تبعید رضاشاه از کشور، وی دست به تشکیل هیأت‌های مذهبی زد و ده‌ها هیأت در مشهد ایجاد کرد. میرزا احمد در مسجد گوهرشاد و یا در منزل خود برای جمعی از طلاب درس می‌گفت. در منزل او به روی عموم باز بود و در تمام عمر مورد توجه و احترام مردم و رجال ایران قرار داشت. وی ظاهراً حاشیه‌ای بر کتاب کفایه پدرش نیز نوشته بود. ۶ - وفاتاو در ۷ ذیقعده ۱۳۹۱ق، مصادف با ۶ دی ۱۳۵۱ در مشهد درگذشت. جنازهاش را باشکوه فراوان تشییع و در رواق مطهر امام رضا (علیه‌السّلام) دفن کردند. [۱]
حائری، عبد الهادی، تشیع و مشروطیت در ایران، ص۱۶۲.
[۲]
کفائی، عبد الحسین مجید، مرگی در نور، ص۷۱.
[۳]
کفائی، عبد الحسین مجید، مرگی در نور، ص۸۱.
[۴]
کفائی، عبد الحسین مجید، مرگی در نور، ص۱۲۶.
[۵]
کفائی، عبد الحسین مجید، مرگی در نور، ص۳۴۵.
[۶]
حسنی، سلیم، نقش علمای شیعه در رویارویی با استعمار، ص۱۸۲.
[۷]
حسنی، سلیم، نقش علمای شیعه در رویارویی با استعمار، ص۱۸۶.
۷ - پانویس
۸ - منبعدانشنامه های انقلاب اسلامی و تاریخ اسلام، فرهنگنامه علمای مجاهد، برگرفته از مقاله «میرزااحمد کفایی خراسانی». رده‌های این صفحه : تراجم | درگذشتگان سده 14 (قمری) | علمای شیعه | علمای قرن چهاردهم | علمای مجاهد | علمای مشهد | علمای نجف
|